De Schoonjans-kapel

In de Sint-Rombouts-kathedraal van Mechelen is er een kapel met naam, Schoonjanskapel. Deze kapel werd in 1380 gesticht door Jan Schoonjans. Symon Schoonjans vermeerderde de beneficie in 1444 en er werd bepaald dat de kapel jaarlijks 130 gulden zou genieten, geld dat uit zijn patrimonium afkomstig was. Met dit geld moest dagelijks een mis opgedragen worden. Symon stierf rond 1446.
Jan Schoofs die gehuwd was met Catherina Schoonjans werd de nieuwe benificiant. Nadien ging het patronaatschap van de kapel naar haar zoon Jan Schoofs II. in 1550 werd door een vonnis van “Den Grooten Raede” het patronaatsschap toegewezen aan de nakomeling Philip Schoofs.

Sint-Rombouts-kathedraal Schoonjans-kapel

Mechelen, de Sint-Rombouts-kathedraal met zijn Schoonjans-kapel

In 1770 was er een rechtszaak omwille van een geschil tussen Jean van der Heyden, geheten Belderbusch, gehuwd met Isabelle de Fronteau (dochter van Guillaume de Fronteau, heer van Housse en van Isabelle Schoofs) en Lancelot-Ignace-Joseph, baron van Gottignies. Beiden meenden op grond van hun afstamming aanspraak te mogen maken op het patronaatschap van de Schoonjanskapel. Uiteindelijk werd het recht toewezen aan van der Heyden, geheten Belderbusch.

De laatste gekende benificiant ter vervulling van de verplichtingen is Ludovicus De Voster, kanunnik van Zellaer. Waarschijnlijk is dit de reden waarom de gedenksteen van Arnold van Zellaer werd overgebracht naar de Schoonjanskapel.

Wat is er in de kapel te zien?

Het schilderij dat meteen opvalt als men de kapel betreedt is het drieluik uit 1603 ‘Sint-Lucas schildert portret van de Madonna’ met de zijluiken (komma weg) ‘Sint-Jan in de ziedende olie’ en ‘Het visioen van Sint-Jan op het eiland Patmos’ is een werk van Abraham Janssens (1567-1632). Abraham Janssens was meester in de gilde van Sint-Lucas van Antwerpen, waarvan hij in 1606 deken was. Omdat de kapel op een bepaald moment aan de Sint-Lucasgilde werd toegewezen kwam het schilderij daar te hangen. Hoog tegen de wand, waar vroeger het altaar stond, hangt een Tenhemelopneming van Maria, een schilderij van de Mechelse kunstenaar Egidius Jozef Smeyers (1694-1771).
Daaronder is een gedenksteen van Arnold van Zellaer te zien, afkomstig uit de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Zellaer. Spijtig genoeg werd de middeleeuwse muurschildering hierbij beschadigd. Sporen van, onder andere, het wapenschild van Schoonjans, zijn nog duidelijk zichtbaar. Het glasraam boven het drieluik vervangt een middeleeuws exemplaar dat tijdens de beeldenstorm is vernietigd. Men kon er het wapenschild van Schoonjans op zien. Het nieuwe glasraam stelt de ‘Aanbidding der Koningen’ voor en op de zijkant de heilige Adolf en de heilige Elisabeth van Thuringen, patroons van de schenkers. Het werd in 1891 geplaatst door Leopold Pluys.

Schoonjans-kapel

In de Schoonjans-kapel: links het Zellaergedenkteken, op de achtergrond het schilderij: ‘Sint-Lucas schildert portret van de Madonna met de zijluiken, Sint-Jan in de ziedende olie en Het visioen van Sint-Jan op het eiland Patmos’.